%20vrijstaand.png)
Want dé waarheid, die bestaat voor mij niet. Ieder heeft zijn eigen referentiekader, zijn ervaringen en achtergrond. Dit zorgt ervoor dat je ergens iets van vindt. En het fijne is: deze referentiekaders en ervaringen veranderen elk moment. Ook nu, op dit moment. Je leest of hoort iets, waar je het wel of niet mee eens bent. Maar het is iets wat je niet eerder hoorde of waarin iets juist herhaald of bevestigd wordt.
En daarom vind ik het heel belangrijk dat iedereen de vrijheid heeft van mening te veranderen.
Dit is aanleiding voor mij om me steeds te blijven verdiepen in onderwerpen en dit te delen. Hier vind je het boekje dat ik maakte tijdens/over deze zoektocht als Artist in Residence bij Lokalen in Lichtenvoorde.
De afgelopen maanden komt steeds vaker naar voren dat ik veel meer bereik, wanneer ik mijn intuïtie volg. Wanneer ik niet nadenk over wat anderen ergens van vinden en wat het resultaat zal zijn. Gewoon doen, omdat ik denk dat dit het enige juiste is om te doen. Met een soort moeiteloosheid, die ervoor zorgt dat ik het lef heb om iets wel of juist niet te doen en dat ik milder ben ten aanzien van mezelf. Toen ik hoorde dat er in januari nog geen artist in residence was bij Lokalen, besloot ik mijn kans te grijpen. Twee weken aan de slag met één thema. Een cadeau aan mezelf. Ervoor kiezen dat dit belangrijk voor me is. En zo geschiedde.
Ik neem je graag mee in mijn proces.
Dag 1
Ik ben op onderzoek uit.
Wat is moeiteloos met impact?
Wat is het voor mij?
Wat is het voor jou?
Bestaat moeiteloosheid?
Wanneer gaat iets moeiteloos?
Mag het dan helemaal geen moeite kosten?
Wat is impact?
Wie heeft impact?
Waarom moet er impact zijn?
Wat als er geen impact is?
Allemaal vragen die ik me de afgelopen weken stel.
Ik wil graag dingen goed doen.
Er zijn voor anderen.
Een verschil maken.
Iets in beweging brengen.
Dat zorgt er meestal voor dat ik hard aan het werk ben.
Bezig met het eindresultaat.
Zoekend. Twijfelend. Onzeker.
Is dit wat de ander wil?
Het beste resultaat ontstaat wanneer ik doe.
Vanuit intuïtie, gevoel.
Vertrouwend op mijzelf.
Dat het goed komt.
En toch is er steeds weer die onzekerheid.
Wil ik het goed doen.
Zonder te weten wat goed is. Voor wie. Wanneer.
Ik krijg de fijnste reacties, wanneer ik mijn gevoel volg.
Doen zonder te weten.
Mijn zoektocht en mijn twijfels delend.
Maar met een duidelijk resultaat voor ogen.
Geen vastomlijnd plan.
Toe werkend naar een wens, een verlangen.
Een effect.
En dat kan alles zijn.
Als er maar beweging ontstaat.
Dag 3
Ik ben gestopt met zoeken.
Na twee dagen alleen maar nadenken over het thema ‘moeiteloos met impact’ voelde het totaal niet moeiteloos. Zoeken. Maar naar wat? De woorden die ik vind komen steeds op hetzelfde neer. Ook al is het fijn mijn gedachten te ordenen, ik heb niet het gevoel dat het ergens toe leidt.
Dan krijg ik een mail van Raymond. ‘De eerste vraag die in mij opkomt is waarom je dit wilt onderzoeken. Wat zou je dat opleveren? Dat vraag ik me oprecht af. Deze vraag ben je voor mij eigenlijk al voorbij.’ Gevolgd door zijn visie, zijn kijk op moeiteloos met impact. Het doet me veel. Hou ik vast aan de overtuiging dat ik het antwoord niet heb?
Ik besluit om mijn gedachten na twee dagen op papier te zetten. Ik geef antwoord op vragen die Nicole me heeft gesteld. Voor wie moet er impact zijn? Moet er altijd impact zijn? Mag het ook zonder en bestaat dat? Wat betekent impact voor jou? Wie heeft veel impact op jou? Bestaat het moeiteloosheid? En wat betekent dat dan voor jou? Bij wie mag het moeitelozer? Wat is de winst van moeiteloos met impact? Wat is de keerzijde? Is die er? Met wie wil je het liefst spreken over moeiteloos met impact? En waarom? Welk gevoel zit er onder moeiteloos met impact? Welk verlangen hangt eronder?
Er is maar één verlangen, maar wel een groot verlangen, dat eronder hangt: vertrouwen. De behoefte om volledig te vertrouwen op mijn intuïtie én te weten dat dit tot de juiste dingen leidt. En dan vooral het vertrouwen dat ik stil mag staan, ruimte mag nemen. Niet hard werken in de zin van volle agenda’s en alleen maar gefocust zijn op resultaat. Dat dit juist leidt tot de beweging die nodig is (hoe klein of groot ook). Dat dit niet alleen voldoende is om zelf een gelukkig leven te leiden, maar dat het ook waarde heeft voor anderen. Dat ik erop mag vertrouwen dat deze waarde zich vertaalt in inkomsten voor mezelf (zowel financieel als in ‘het juiste gevoel’), waardoor ik het leven kan leven wat ik wens.
Dan schuif ik mijn laptop aan de kant en besluit te stoppen met zoeken. Het thema blijft voor de komende week, maar de invulling kan anders. Ik ga vanmiddag vooral bezig met herhaling. Gewoon met pen en papier. Tekeningen maken. Niet zoeken, maar lekker bezig zijn. Er is niets mis met herhaling. Dat laatste zeg ik vaak en hardop tegen mezelf.
Ik geloof dat dat een beetje mijn nieuwe thema word: er is niets mis met herhaling. Sterker nog, herhaling kan zorgen dat iets sterker, beter wordt. Ik heb de neiging om steeds verder te ontwikkelen en nieuwe dingen te doen. Daarmee laat ik heel veel kwaliteit ergens in een hoekje liggen, inmiddels onder het stof. Zonde! Het is nog steeds van waarde. Niet alles hoeft nieuw te zijn of moeite te kosten.
Morgen ga ik iets totaal anders doen. Een uitstapje naar museum Boijmans van Beuningen. Naar de expositie Change the system. Over de veranderkracht van creativiteit. Ik laat me verrassen.
Dag 7
De winst zit in de herhaling.
Vorige week vroeg ik een aantal mensen wat voor hen ‘moeiteloos met impact’ is. Moeiteloos zit voor velen in ‘zonder moeite’. Ik merk dat ik daar anders over denk. Iets mag voor mij best inspanning kosten om het toch als moeiteloos te ervaren. Best gek eigenlijk. De moeiteloosheid zit dan meer in het volgen van mijn intuïtie en het vertrouwen op ervaring. Dus niet in de actie zelf. Dyon van Het Buitenburo zei tegen me: ‘Iets dat nu moeiteloos lijkt is het gevolg van energie die er al eerder in is gestopt.’
Herhalen, herhalen, herhalen. Iets vaker doen. Ervaren. Leren. Doen.
Vrijdag was ik met Geesje van Procesmakers in Museum Boijmans Van Beuningen. We bezochten de expositie Change the system. Over de veranderkracht van creativiteit. Maatschappelijke vraagstukken vragen om creatieve oplossingen. Plastic vervangen door een plantaardig materiaal gemaakt van algen. Onderzoeken welke soorten zand geschikt zijn voor het maken van glas en welke bewerking daarvoor nodig is. Ook dat is steeds opnieuw proberen, iets aanpassen, weer proberen, verbeteren, herhalen.
Herhaling staat voor mij ook centraal in de expositie ‘Academy of Tal R’. De Deens-Israëlische kunstenaar maakt indruk door te verzamelen. De impact van een wand met vele kleine schilderijtjes zit vooral in de hoeveelheid, de herhaling van kleuren. Grote mixed-media werken blijken te bestaan uit vele lagen, identieke vormen en -opnieuw- herhaling. Ik weet niet of het ontstaansproces moeiteloos was, maar het doorgaan op één thema zorgt voor een groots effect. En ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat het steeds makkelijker wordt om dit te maken.
Misschien heeft iets ook vooral impact wanneer het moeiteloos lijkt.
Dag 9
Inzichten komen met het verstrijken van de tijd.
Vanuit een vraag of een diep verlangen.
Bouw ik onrust op.
Ik verzamel ideeën en verhalen van mezelf en anderen.
Ik voer gesprekken, bezoek musea, scrol over het internet, bekijk plaatjes.
Er ontstaat chaos en verrommeling.
Dit geeft de mogelijkheid om keuzes te maken, weg te laten, tot de kern te komen.
Ik hou vast en laat los.
Vertel mezelf dat het niet perfect hoeft te zijn.
Wat is de bedoeling?
Welk resultaat wil ik bereiken?
De vorm is het middel.
Een gevoel, een emotie, de beweging het resultaat.
Ik vind rust in mijn manier.
Met plezier op avontuur.
Deze energie maakt iets moeiteloos.
Zelfs als het proces een uitdaging is.
Dag 12
Het moet een boek worden!
Ik heb weer zoveel ontdekt de afgelopen dagen. En vele inzichten van afgelopen jaar blijken (als vanzelf, moeiteloos dus) in elkaar te grijpen. Als resultaat van deze twee weken als artist in residence wil ik een boek maken. Helemaal zelf deze keer. De tekst, de tekeningen, de foto’s én de opmaak. Van A tot Z.
Ik kijk rond in het lokaal. Naar alles wat aan de muren hangt en wat ik heb opgeschreven in mijn schrift. Wauw. Ik word er heel blij van. Dit is deze weken hier meer dan waard. Ik wil iets concreets opleveren. Voor mezelf. En om anderen mee te inspireren.
Vanaf het moment dat ik besluit dat het een boek moet worden, komt er weer even een twijfel de kop opsteken. Pfff… ik heb nog vier dagen. Want boek betekent ook een drukker. En dat kan niet op donderdagavond voor de eindpresentatie. Zondagavond moet het af. Vier dagen. Dus kom op. Aan het werk!
Keuzes maken. Over vorm, omvang en inhoud. Denkend aan mijn ontdekkingen. Over een verlangen, een beweging, wabi sabi (de schoonheid van imperfectie) en een resultaat dat niet de vorm is.
Dag 13
Van zaaien komt maaien. Dit staat op een tegeltje dat ik van Yoeke Nagel kreeg bij mijn boekpresentatie in november 2016. Sindsdien staat dit op een zichtbare plek in mijn woonkamer. Ik hou ervan. Van dit tegeltje, de herinnering, zaaien en maaien.
Na twee weken zaaien, water geven, bemesten, af en toe wat weghalen, ben ik nu aan het oogsten. Ik verzamel inzichten, ideeën, resultaten, vragen en antwoorden. Ik maak keuzes. Wat neem ik mee? Wat krijgt aandacht? Wat valt af? Niet alles kan een plekje krijgen in het boekje. Grenzen stellen: in omvang en verhouding witruimte-foto-tekst.
Ik denk aan Petra de Hamer: ‘Hoe zorg ik ervoor dat dit een ‘rond boek’ wordt? Een boek dat klopt. Voor nu. Want door voortschrijdend inzicht kan het morgen al anders zijn. Niets blijft zoals het is. Een wijsheid die heel erg hoort bij ‘Moeiteloos met impact’.
Ik knutsel nog even door. Morgen gaat het naar Annemarie Kleve van Anders2. Zij zorgt ervoor dat Loos* vrijdag klaar ligt bij de eindpresentatie.
18 januari
Een doos vol boeken.
En wat ziet het er mooi uit!
Echt een boek om trots op te zijn.
Een boek van waarde.
Een samenvatting van mijn werk, mijn visie, mijn levenswijsheid.
Ja, ik ben trots!
Dit is echt autonoom werk. Gemaakt omdat ik het wil maken. Omdat ik denk dat het er zo uit moet zien.
Zonder me af te vragen wat een ander ervan vindt. Of wat een ander verwacht.
Dit is moeiteloos. Al was het hier en daar best moeilijk.
En heeft het impact?
Op mij zeker.
Op jou? Dat weet ik niet. En daar ga ik ook niet over.
————-
Een mooiere wereld maken we samen. Door het uitspreken van verlangens bepaal je zelf richting en kunnen mensen met je meedenken en -doen.
Ik help je met kennis, ervaring, netwerk en inspiratie. Van dagvoorzitter tot sparringpartner.
Waar wacht je nog op? Bel of mail me.
)-2.png)